Genital Uçuk
Genital Uçuk Nedir?
Genital uçuk, HSV-2 adı verilen virüsün genital organlarda enfeksiyon yaratması sonrası sonucu oluşur.
Hem HSV-1 hem de HSV-2 bir kere bulaştığı zaman vücuttan çıkmaz ve cilt sinirlerinde sessiz bir şekilde bekler. Bağışıklığın düşmesi ile birlikte, sinirlerden aşağı doğru ilerleyerek deride ve mukoza adı verilen bölgelerde çoğalır. Bu çoğalma sonrası tekrarladığında da genital uçuk şeklinde görülür.
Herpes simpleks adı verilen HSV virüsünün HSV-1 ve HSV-2 türleri bulunur. HSV-1 daha çok dudak ve yüz bölgesinde uçuğa neden olurken HSV-2 genital uçuğa sebep olur. Ancak genital uçuğun %20-%30’unun nedeni HSV-1’dir.
Genital Uçuk Neden Olur?
HSV virüsü kişiye ilk bulaştığı zaman cinsel organlarda ülser adı verilen yaralara neden olur. Genelde ağrılı olur ve bazı kişilerde ateş, halsizlik gibi belirtilere neden olabilir.
Bu bulaşmadan sonra virüs vücutta sessiz bir şekilde kalır. Ömür boyu hiçbir belirti vermeyebileceği gibi genital uçuk şeklinde tekrarlayabilir. Aşağıdaki durumlar HSV virüsünün aktifleşip genital uçuk oluşumuna neden olabilir:
- Cilt yaralanmaları
- Genital bölgedeki ve vücuttaki diğer enfeksiyonlar
- Ultraviyole radyasyon (güneş ışığı)
- Adet döngüsü
- Duygusal stres
Yukarıdakiler genital uçuk nedeni olabilse de enfeksiyonun tekrarlamasının nedeni çoğunlukla net değildir.
HIV/AIDS gibi enfeksiyonlar nedeniyle veya kanser gibi sebepler dolayısıyla bağışıklığın yetersiz olduğu durumlarda genital uçuk oluşma riski daha fazladır.
Genital Uçuk Nasıl Bulaşır?
Doğrudan cilt teması, uçuğun en kolay ve en sık bulaşma şeklidir. Bu nedenle genital uçuk en sık cinsel temas ile bulaşır. Ciltteki yaraların virüsün yayılma olasılığını arttırır.
Temas dışında anneden bebeğe doğum sırasında (vertikal) yayılım da mümkündür. HSV virüsü oda sıcaklığında hızlıca öldüğünden havlu gibi eşyalar yoluyla bulaşmaz.
Genital Uçuk Belirtileri
Genital uçukta, cinsel organlar ve etrafında kırmızı bir taban üzerinde, küçük su kabarcıkları (vezikül) oluşur. Bu kabarcıklar genelde yan yana yerleşerek grup oluşturur.
Döküntüler oluşmadan 1-2 saat veya birkaç gün önce genital bölgede kaşıntı ve yanma hissedilebilir.
Oluşan su kabarcıkları, erkeklerde penisin başında veya gövdesinde, kadınlarda ise vajinada veya rahim ağzında yaralara dönüşebilir. Bu yaralar oldukça ağrılı olabileceği gibi hafif de atlatılabilir.
Genital uçuk normalde 7-10 gün içinde iz bırakmadan iyileşir. İlerleyen dönemlerde tekrarlamalar aynı bölgede olma eğilimindedir ancak farklı bölgelerde de görülebilir.
Genital Uçuk Olanlar Cinsel İlişkiye Girebilir mi?
Genital uçuğun aktif olarak görüldüğü dönemde bulaşıcılık oldukça yüksektir. Bu nedenle döküntülerin görüldüğü dönemde cinsel ilişkiye girilmemelidir.
Genital uçuk döküntülerinin geçmesinden sonra da bulaşma mümkündür. Ancak bu oran prezervatif kullanılması ile oldukça azalır ve cinsel ilişkiye girilmesinde bir problem yaratmaz.
Genital Uçuk ve Hamilelik
Hamile kalmadan önce genital uçuk oluşan hastalarda doğum ve hamilelik döneminde herhangi bir problem olmaz. Ancak gebeliğin ilk birkaç haftası ile doğumdan önceki birkaç haftada genital uçuk enfeksiyonu geçirilmesi durumunda bebeğe geçiş riski artar.
Bu nedenle bu dönemlerde genital uçuk geçiren kişilerin doktor ile ortak karar alarak sezaryen doğum gerçekleştirmesi gerekebilir.
Genital Uçuk Tedavisi Nedir? Genital Uçuk Nasıl Geçer?
Genital uçuk oluşması durumunda genelde virüs öldürücü hap tedavileri kullanmak gerekir. Çünkü herhangi bir tedavi verilmediği takdirde belirtiler üç hafta kadar uzun sürebilir. Kullanılan virüs öldürücü ilaçlar “Valasiklovir” , “Asiklovir” veya “Famsiklovir” içerir.
Genital uçuğun çok sık tekrarladığı hastalarda, bağışıklık sistemi baskılanmış olanlarda ve genital uçuk sonrası idrar yolu enfeksiyonu, menenjit gibi ek sorunlar oluşanlarda uzun süre baskılayıcı ilaç tedavileri gerekebilir. Bu hastalara genelde döküntü olmasa da 6 ay-1 yıl boyunca düşük doz ilaç tedavisi verilir.
Virüs öldürücü ilaçlar, sinirlerde sessiz kalan HSV virüsünü tamamen yok edemez. Sadece virüsün çoğalarak genital uçuk oluşturmasını engeller. İlaç kesildikten sonra hastalığın tekrarlama olasılığı vardır.
Genital Uçuk Kremi
Genital uçuk kremleri bulunsa da, tedavi için önerilmez. Çünkü asiviral gibi virüs öldürücü kremler, genital uçukta etkili değildir.
