Hailey-Hailey Hastalığı Nedir? (Ailesel Kronik Pemfigus)

Hailey-Hailey Hastalığı Nedir?

İyi huylu ailesel pemfigus veya iyi huylu kronik pemfigus olarak da adlandırılan Hailey-Hailey hastalığı, epidermal keratinositlerin adezyonunu etkileyen nadir, otozomal dominant bir hastalıktır. İntraepidermal bül oluşan bu hastalıkta, ağrılı büller, erozyonlar, maserasyon ve fleksural bölgelerde sekonder enfeksiyon görülür. Hailey-Hailey hastalığı kronik bir hastalıktır, tekrarlar ve tedavi seçenekleri küratif değildir.

Hastalığın başlangıç ​​yaşı ve klinik belirtileri aile içinde büyük farklılıklar gösterebilir. İlk başlangıç ​​en sık ergenlikten sonra görülür, ancak çocukluk döneminde de başlayabilir. Farklı etnik gruplar arasında görülme sıklığı açısından belirgin bir fark yoktur.

Hailey-Hailey hastalığının patogenezinde, adenozin trifosfat (ATP) reseptörleri ve magnezyuma bağımlı kalsiyum pompası proteini hSPCA1’i kodlayan 3q22.1’deki ATP2C1 genindeki fonksiyon kaybı suçlanmaktadır. Bu genin fonksiyonu kalsiyumu, golgi aygıtında tutarak normal hücre içi serbest kalsiyum konsantrasyonlarını (Ca2+) korumaktır.

Otozomal dominant olmasına karşın hastaların yalnızca üçte ikisinde ailede hastalık öyküsü vardır. Bunun nedeni de novo mutasyonlar ve fenotipik belirti şiddetindeki değişikliklerdir. Aileler arası fenotipik varyasyonlar ve net genotip-fenotip korelasyonlarının olmayışı, çevresel ve diğer genetik faktörlerin klinik görünümü değiştirebileceğini göstermektedir.

Hailey-Hailey hastalığının başlangıcı tipik olarak 10-20’li yaşlardır. Klinik belirtiler öncelikle simetrik bir şekilde kıvrım alanlarında (kasık, koltuk altı, boyun yan kısmı, meme altı bölgesi ve perine) görülür. Mukoza tutulumu nadirdir.

Eritematöz ila normal cilt üzerindeki sarkık veziküller ilk belirtidir ve sıklıkla fark edilmez. Tanı anında genellikle yüzeysel erozyonlardan oluşan büyük, masere, eksüdatif plaklar ve kabuklanma görülür. Ağrılı çatlaklara sahip büyük, vejetatif, kötü kokulu plaklara doğru ilerleme meydana gelebilir. Hastaların yaklaşık yüzde 70’inde tırnaklarda uzunlamasına beyaz bantlar tanımlanmıştır ve tanıya yönelik bir ipucu olabilir.

Hailey-Hailey hastalığının lokalize veya lineer segmental formları da bulunur ve “tekrarlayan lineer akantolitik dermatoz” olarak da bilinir. Tek taraflı, doğrusal, yama şeklinde veya başka şekilde lokalize lezyonlar olarak ortaya çıkar. Lineer lezyonlar genellikle Blaschko çizgileri boyunca dağılır ve embriyogenez sırasında cilt ve ek hücre göçü modellerini temsil eder. Çok nadir durumlarda, daha sonra tipik, simetrik, iki taraflı lezyonları geliştiren bireylerde erken yaşta segmental hailey-hailey hastalığı lezyonları ortaya çıkabilir. Bu klinik fenotipler, ATP2C1’deki postzigotik varyantlardan veya ATP2C1 lokusunda heterozigotluk kaybından kaynaklanan hastalığın mozaik formları olarak kabul edilir.

Hailey-Hailey Hastalığı Tedavisi

Hailey-Hailey hastalığının spesifik bir tedavisi yoktur. Hastalığa yönelik terapötik yaklaşım, alevlendirici faktörlerin, ikincil enfeksiyonların ve kutanöz inflamasyonun kontrolünü içerir. Hastalığın nadir olması nedeniyle, topikal veya sistemik tedavilerin etkinliğine ilişkin kanıtlar esas olarak küçük gözlemsel çalışmalara, vaka raporlarına ve klinik deneyime dayanmaktadır.

Genel önlemler  —  Isı, nem ve sürtünme, hastalığın kutanöz alevlenmelerini tetiklediğinden, tüm hastalar ilgili bölgelerde terlemeyi, sürtünmeyi ve bakteri kolonizasyonunu azaltmayı amaçlayan önlemler almalıdır.

●Vücut ağırlığının azaltılması

●Hafif, bol giysilerin kullanılması

●Çok sıcak ortamlardan kaçınma

●Nemi azaltmak için cilt kıvrımlarında emici pedlerin kullanılması

Açık, kabuklanmış, yumuşamış ve kötü kokulu lezyonlar varlığında stafilokok taşıyıcılığını azaltmak için düzenli olarak (örneğin haftada iki ila üç kez) seyreltilmiş çamaşır suyu ile banyo, ıslatma veya kompres yapılabilir.

Alternatif olarak klorheksidin glukonat %4 gibi antibakteriyel yıkamalar günlük olarak kullanılabilir. 1:40 oranında seyreltilmiş alüminyum asetat çözeltisinin 5 ila 10 dakika aralıklarla uygulanan topikal kompresleri de yumuşamış lezyonlar için faydalı olabilir. İlgili bölgelerin bakteri ve mantar kültürleri, uygun antibiyotik veya antifungal tedavinin belirlenmesinde faydalıdır.

Hafif Şiddetteki Hastalık Tedavisi

Topikal tedaviler  :  Hafif hastalığı olan hastalar için, birinci basamak tedavi olarak topikal antimikrobiyaller, topikal kortikosteroidler veya topikal kalsinörin inhibitörleri önerilmektedir. Topikal tedaviler mikrobiyal floranın aşırı çoğalmasını kontrol etmeyi ve inflamasyonu azaltmayı amaçlamaktadır. 

●Topikal antibiyotikler – Klindamisin %1 losyon veya krem, gentamisin %0,1 krem ​​veya mupirosin %2 krem, etkilenen bölgelere iki ila dört hafta boyunca günde iki ila dört kez uygulanır. Çocuklarda merhem preparatları genellikle losyon veya kremlerden daha iyi tolere edilir.

Ağır mikrobiyal kolonizasyon nedeniyle sık alevlenme yaşayan hastaların, kültür sonuçlarına göre oral antibiyotikler veya antifungallerle sistemik tedaviye ihtiyacı olabilir. 

●Topikal antifungaller – Ketokonazol %2 krem ​​veya başka bir azol krem, mantar kolonizasyonu olan hastalar için yararlı olabilir. Antifungal kremler iki ila dört hafta boyunca günde iki kez uygulanır.

●Topikal kortikosteroidler – Orta ila yüksek potensli topikal kortikosteroidlerin (grup 3 ve 4) kısa süre uygulanmaları alevlenme epizodlarını tedavi etmek için topikal antimikrobiyallerle birlikte kullanılabilir. Topikal kortikosteroidler beş ila yedi gün boyunca günde iki kez uygulanır.

●Topikal kalsinörin inhibitörleri – Takrolimus merhem, inflamasyonun uzun süreli kontrolü için topikal kortikosteroidlere alternatif olabilir. Lezyonlar gerileyene kadar günde iki kez takrolimus %0.1 merhem uygulanır.

Topikal kalsipotriol ve topikal fluorourasil ile başarılı tedaviye ilişkin izole raporlar mevcuttur .

Şiddetli Hastalık Tedavisi

İntralezyonel botulinum toksini tip A  –  Yaygın veya şiddetli hastalığı olan hastalar için, terlemeyi ve maserasyonu azaltmayı amaçlayan aralıklı botulinum toksini enjeksiyonları, topikal antimikrobiyal ve antiinflamatuar tedavilere yardımcı olabilir. Botulinum toksini tip A, hiperhidroz tedavisinde kullanılanla aynı teknikle koltuk altı veya kasık kıvrımlarına enjekte edilir.

Sistemik tedaviler  :  Artan hastalık aktivitesini kontrol etmek için aralıklı oral antibiyotik kürleri kullanılır. Antibiyotik seçimi hastanın kültür sonuçlarına göre belirlenir. Ek anti-inflamatuar etkileri nedeniyle tetrasiklinler de kullanılabilir.

Anekdotsal olarak faydalı olduğu bildirilen diğer sistemik tedaviler arasında günde 2,5 ila 3,5 mg/kg siklosporin, metotreksat 15 mg/hafta, asitretin 25 mg/gün, glikopirolat 1 mg/gün, iki haftada bir subkutan olarak 300 mg dupilumab sayılabilir.

Cerrahi tedaviler  : Cerrahi yöntemler tedaviye dirençli bazı hastalarda kullanılabilir:

●Cerrahi eksizyon

●Karbondioksit lazer veya 595 nm pulsed dye lazer ablasyonu

●Argon plazma koagülasyonu

●Soğuk atmosferik plazma

●Dermabrazyon

●Fotodinamik terapi

●Elektron ışını radyasyonu

●Yüzeysel radyasyon tedavisi