Liken Planopilaris Nedir?

cildiye_hekimi

Eylül 13, 2023
4 dakika okuma süresi

İçindekiler

Liken Planopilaris Nedir?

Liken planopilaris, skatrisyel alopesiye (kalıcı saç dökülmesi) yol açabilen nadir görülen inflamatuar bir durumdur .

Hastalığın saç foliküllerini etkileyen bir liken planus türü olduğu düşünülmektedir . Esas olarak kafa derisinde düzensiz, ilerleyici , kalıcı saç dökülmesine neden olur ancak kaş, kasık ve vücuttaki diğer kılların da dökülmesine yol açabilir.

Liken planopilarisin yaş aralığı geniş olmasına rağmen genellikle genç yetişkin kadınlarda görülür. Ancak erkekleri de etkileyebilir.

Genellikle deriyi, mukozaları ve tırnakları etkileyen liken planus ile birlikte görülür.

Hastalığın prognozu tahmin edilemez. Bir süre sonra kendi kendine düzelebilir veya giderek kötüleşebilir. Tedavinin temel amacı saç dökülmesini durdurmaktır ancak tedaviye yanıt da hastalar arasında farklılık gösterir.

Liken Planopilaris Nedeni

Liken planopilaris’in kesin nedeni bilinmemektedir. Saç foliküllerinde bulunan bilinmeyen bir antijene karşı sitotoksik bir otoimmün yanıt olduğu düşünülmektedir . Hastalık nadiren gen ile ilişkilidir. Aynı zamanda nadiren “pembrolizumab” gibi ilaç kaynaklı olabilir.

Liken Planopilaris Belirtileri

Liken planopilaris tipik olarak kafa derisinde skatrisyel alopesiye yol açtığı için yüzeyi pürüzsüz, saçsız alanlar ortaya çıkar. Saç dökülmesi olan bölgelerde saç kökleri görülmez.

Kafa derisine dokunulduğunda dikenli, çıkıntılı bir yüzey hissedilebilir. Perifoliküler skuam adı verilen saç folikülünün etrafında kepeklenme ve kızarıklık olabilir. Bu skuamlar çıplak gözle veya dermatoskop ile görülebilir. Hala dökülen yerde saç kalmışsa bunlar çekildiğinde kolaylıkla ele gelir.

Küçük saçsız alanlar birleşerek büyük alanlara dönüşebilir. En sık kafa derisinin yanları, önü ve arka kısmı etkilenir. Genelde herhangi bir belirti görülmese de kaşıntı, ağrı, hassasiyet, yanma gibi hisler oluşabilir.

Liken planopilaris genellikle yavaş ilerlemektedir ve tüm saçta dökülme nadiren görülür.

Liken Planopilaris Tanısı

Liken planopilaris’te saç dökülmesi dışında liken planusa ait ağız, tırnak ve deri tutulumu olabilir. Liken planus belirtilerinin var olması liken planopilaris şüphesini de arttırır.

Trikoskopide, folikül yokluğu, beyaz noktalar, tübüler perifoliküler skuam ve perifoliküler eritem görülebilir.

Liken planopilaris tanısı kesin olarak ancak biyopsi ile konabilir. Biyopsi çevresinde kızarıklık ve pullanma olan saçların bulunduğu alanın kenarından alınmalıdır. Liken planopilaris, primer lenfositik folikülitin bir örneğidir.

Hastalığa biyopsi ile tanı koymak her zaman mümkün olmamaktadır. Özellikle aktif inflamasyon fazında olmayan ve sadece skar dokusu olan dönemde biyopside spesifik bulgular görülmeyebilir.

Liken Planopilaris Tedavisi

Liken planopilariste skar geliştikten sonra tekrar saç çıkışının sağlanması mümkün değildir. Bu nedenle tanı olabildiğince erken konulmalı ve tedaviye başlanmalıdır. Tedavinin amacı hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve semptomları hafifletmektir. Tedavide kullanılabilecek ajanlar şunlardır: