Alopesi Areata (Saçkıran) Nedir?
Alopesi Areata (Saçkıran) Nedir?
Alopesi areata halk arasında saçkıran olarak bilinen bir hastalıktır. Alopesi areatada bağışıklık sistemi hücreleri anormal olarak yeni ve sağlam olan saç köklerini hedef alır ve o bölgedeki saçlar dökülür. Alopesi areatanın en sık belirtisi saçta bir veya daha fazla saç olmayan, parlak beyaz alanlardır.
Saçların döküldüğü yerde “skar” adı verilen yara dokusu oluşmadığı için o bölgede tekrar saç çıkabilir. Hastalık özellikle stresli dönemlerde aktif hale geçer ve saçlar dökülür. Daha sonra tekrar o bölgede saç çıkışı olur.
Alopesi areata hastalığında saç dışında kirpik, kaş, sakal, kol, bacak gibi diğer kıl bulunan bölgelerde de dökülme görülebilir. Alopesi totalis adı verilen durumda tüm saç dökülürken alopesi universaliste vücuttaki tüm kıllar dökülür.
Alopesi areatanın ana belirtisi saç ve kıl dökülmesi olsa da tırnaklar da hastalıktan etkilenebilir. Tırnaklarda “pitting” adı verilen küçük çukurlar, tırnakta kalınlaşma, tırnakta uzun yarıklar, tırnağın yatağından ayrılması, tırnak ucunda beyazlaşma gibi durumlar görülebilir.
Alopesi Areata Neden Olur?
Alopesi areatanın sebebi hala tam anlamıyla anlaşılamamış olsa da, nedenin bağışıklık sistemi hücrelerinden biri olan “T hücreleri”nin saç köklerine saldırmasıdır. Bu durum ailesinde alopesi areata olan kişilerde daha sık görülür. Ayrıca hastalığın tetiklenmesinin en büyük nedeni stresdir.
Alopesi Areata Tedavisi
Saçkıran tedavisinde farklı yöntemler bulunmaktadır. Alopesi areatada hiç tedavi alınmasa bile %50 hastada saçlar 1 yıl içinde tekrar çıkar. Ancak bu süreçte kozmetik sorunlar, psikolojik sorunlar gibi nedenlerden dolayı tedavi yapmak daha doğru olacaktır.
Alopesi areata tedavisi, tüm saçların döküldüğü hastalarda, çocukluk döneminde belirtilerin başladığı hastalarda, 1 yıldan daha uzun süredir hastalığın tekrar ettiği kişilerde daha zordur. Ayrıca tedaviye rağmen saç dökülmesinin dönem dönem tekrar edebileceği bilinmelidir.
Topikal steroid ve minoksidil içeren spreyler: Saçtaki dökülmenin %50’den daha az olduğu durumlarda ilk seçenek tedavi, saçların döküldüğü bölgeye steroid içeren kremlerin, çözeltilerin sürülmesidir. Bu tedaviye ek olarak “minoksidil” içeren saçların büyümesini arttıran spreyler eklenebilir. (Minoksidil ne işe yarar, nasıl kullanılır?)
İntralezyonel steroid enjeksiyonu: Özellikle steroidli kremlerin işe yaramadığı veya hiç saç çıkışının olmadığı tek bölgede görülen saç dökülmelerinde, dökülen bölgeye iğne ile steroid enjekte edilebilir. Bu tedavinin o bölgede atrofi adı verilen tekrar saç çıkışını zorlaştıran bir durum gibi yan etkisi nadir olarak görülebilse de etkili bir tedavidir. İntralezyonel steroid enjeksiyonları saç çıkışı olmadığı durumlarda 1-1.5 ayda bir tekrarlanabilir.
Antralin ve tretinoin: Antralin ve tretinoin içeren ürünler dökülen yere sürülerek o bölgede kontrollü bir tahriş yaratırlar. Bu da saç çıkışını sağlayabilir.
İmmunoterapi: İmmunoterapi adı verilen bağışıklık sistemini düzenleyen ilaçlar özellikle alopesi totalis gibi tüm saç dökülmesinin görüldüğü durumlarda kullanılabilir. Bu ilaçlar arasında en sık kullanılan “Barisitinib”dir. Ayrıca topikal immunoterapi adı verilen durumda “difensipron” gibi ilaçlar saçkıranın olduğu bölgeye sürülerek tedavi sağlanabilir.
Saçkıran İğnesi
Saçkıran iğnesi olarak bilinen “kortizon” içeren iğnelerdir. Kortizonlu iğneler, kalçadan kas içine veya direkt olarak saç dökülen bölgeye yapılabilir. Her ikisinde de “Kenacort” adı verilen 1 ay etkili uzun süreli kortizon iğneleri kullanılır. Bir kere vurulduktan sonra 1 ay boyunca etkisini korur. Bu nedenle hem kalça hem de saç içerisine yapılan işlemler 1-1.5 aydan önce tekrarlanmaz. Bu arada sprey ve losyon tedavilerine düzenli olarak devam edilir.
Saçkıran Hakkında Sık Sorulan Sorular
Saçkıran İyileşme Belirtileri Nelerdir?
Saçkıran olan bölgede, saçlar çıkarken başta rengi beyaz ve incedir. Zamanla beyaz renk kişinin saçının doğal rengine döner. Yani saçkıran olan bölgede beyaz saçların çıkması iyileşme belirtisidir
Saçkıran Ne Zaman Geçer?
Saçkıran tedavisi yapılması bile çoğu zaman ilk 6 ay içinde iyileşir. Saçlar yeniden çıkmaya başlar. Önce beyaz renkte olan saçlar zamanla kişinin kendi saç rengine döner. Bazen şiddetli saçkıranlarda, sürekli ilerleme olur ve alopesi totalis denilen tüm saçların dökülmesi durumu ortaya çıkabilir. Saçkıranda uygun tedavi ile saçların yeniden çıkması ise genelde 1 ay gibi daha kısa sürede meydana gelir.
Saçkıran İçin Hangi Bölüme Gidilmelidir?
Saçkıran için gidilmesi gereken bölüm “Deri ve Zührevi Hastalıklar”dır.
Saçkıran Dökülen Saçlar Geri Çıkar mı?
Saçkıran veya alopesi areata'da saç kaybı olsa da folikül adı verilen saç kökleri kaybolmaz. Bu nedenle saçlar yeniden büyüyebilir.
Saçkıran Hastalığı Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?
Saçkıran hastalığı genelde stres gibi durumlarla tetiklenir. Ancak nadir olarak B12, demir ve D vitamini eksiklikleri de saçkırana neden olabilmektedir.
Dişi Saçkıran Var mı?
Saçkıranın tıbbi olarak dişi veya erkek diye bir ayrımı yoktur. Bu tamamen halk tarafından üretilen terimlerdir. Saçkıranın şiddetine göre sınıflandırma yapılır ve buna göre tedavi uygulanır.
Saçkıran Stresten Olur mu?
Stres direkt olarak saçkırana neden olamaz. Ancak özellikle başka bir tetikleyicinin olmadığı durumlarda aşırı stres saçkıranı tetikleyebilir. Bu nedenle çocuklarda daha önemli olmak üzere aşırı stres durumunda bir psikolog veya psikiyatriste başvurulmalıdır.