Folikülit Dekalvans Nedir?
Folikülit Dekalvans Nedir?
Folikülit dekalvans, saçlı deride şiddetli iltihap oluşması ve bunun sonucunda da genelde kalıcı saç dökülmesine yol açan bir hastalıktır.
Hastalıkta genellikle kafa derisinde kırmızı, şiş ve pul pul döküntüler görülür. Hafif veya şiddetli ağrı hissedilebilir.
Folikülit dekalvans tedavisinde birçok farklı ilaç kullanılabilse de, kalıcı saç dökülmesi durumunda saçlar geri çıkmaz. Buna “skatrisyel alopesi” adı verilir.
Hastalık herkeste görülebilse de genelde 40-50 yaşlarındaki erkeklerde ortaya çıkar.
Folikülit Dekalvans Belirtileri
Folikülit dekalvans belirtileri kişiye göre farklılık gösterebilir. Semptomlar genellikle saçlı deri ile sınırlıdır. Nadiren sakal bölgesi, kasık bölgesi, koltuk altı ve bacaklar gibi kılların olduğu diğer bölgelerde hastalıktan etkilenebilir. Folikülit dekalvansın en sık görülen belirtileri şunlardır:
- Saç derisinde iltihaplanma buna bağlı şişlik ve kızarıklık
- Saç köklerinin etrafında püstül adı verilen sarı renkli çıkıntılar
- Saçta pullu alanlar ve kabuklar
- Kaşıntı
- Ağrı
- Kanama
- Sarı renkli iltihaplı akıntı
- Aynı kıl kökünden birden fazla saç çıkması ve diş fırçasının kıllarına benzeyen tutamlar oluşması
- Saç derisinde skar adı verilen yara izi
- Saçta kalıcı dökülme
Folikülit Dekalvans Neden Olur?
Folikülit dekalvansın tam olarak nedeni bilinmemektedir. Araştırmalar, hastalığın Staphylococcus aureus adı verilen bir bakteriye verilen reaksiyon nedeniyle ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Staf. aureus, normalde ciltte bulunan ve cilt için iyi özelliklere sahip olan bir bakteridir. Hastalık bu bakteriye anormal yanıt gösterilmesi nedeni ile oluşsa da bulaşıcı değildir.
Folikülit dekalvans, “süperantijenlere” karşı aşırı duyarlılık reaksiyonu nedeniyle ortaya çıkabilir. Süperantijenler, bağışıklık sistemi zayıf veya kusurlu olan kişilerde yoğun tepkiyi tetikleyen, bakteri ve virüsler tarafından üretilen bir toksin sınıfıdır. Bu aşırı yanıt, ailesel bir geçiş ile ilgili olabilir. Çünkü ailesinde folikülit dekalvans olan kişilerin çocuklarında hastalığın görülme riski artmıştır.
Saç folikülü hasar gördüğünde veya tıkandığında folikülit yani kıl kökü iltihabı tetiklenebilir. Bu nedenle temiz olmayan aletlerle saç tıraşı yaptırmak, kirli şapka gibi kıyafetler giymek hastalığı tetikleyebilir.
Folikülit Dekalvans Tedavisi
Folikülit dekalvans tedavisinin etkinliği kişiye göre değişir. Tedavinin amacı hastalığın sakinleşmesini yani belirtilerin azalmasını sağlamaktır. Genelde saça sürülen losyon, krem gibi topikal tedaviler ve ağız yoluyla antibiyotik gibi hapların alınmasıyla tedavi yapılır. Ancak bu tedavilerle hastalık kontrol altına alınsa da tekrarlayabilir.
Antibiyotikler
Antibiyotik haplar, Staphylococcus aureus’u yok edebildikleri için folikülit dekalvans için birinci basamak tedavi olarak kabul edilir. Ayrıca tetrasiklin grubundaki antibiyotikler iltihabı da baskılayarak ek bir fayda gösterir. Bu tedaviler etkili olabilse de, tedavinin kesilmesinden sonra semptomlar sıklıkla tekrarlar. Antibiyotiklerin uzun süre gereksiz kullanımında da ilaçlara direnç kazanılabilir. En sık kullanılan antibiyotik ilaçlar “tetradox” gibi “tetrasiklin” grubudur. Antibiyotik içeren krem veya losyonlar da sıklıkla ağız yolu ile alınan tedavilere eklenir.
Kortikosteroidler
Kortizonlu ilaçlar, kaşıntı, ağrı ve iltihaplanma gibi belirtileri baskıladığı için tedavide kısa süreli olarak kullanılabilir. Ayrıca folikülit dekalvansta sık görülen saçlı deride yara oluşumu sonrası saç dökülmesinde de etkili olabilmektedir. Kortizonlu ilaçlar, jel, merhem, solüsyon, çözelti gibi direk saçlı deriye sürülebilecek şekilde, tablet, damar yolu ile veya direkt olarak saçın içine enjeksiyon şeklinde kullanılabilir.
Retinoid İlaçlar
İzotretinoin içeren “zoretanin” gibi retinoid tabletler de folikülitis dekalvans tedavisinde iltihabı baskılamak için kullanılabilir.
Fotodinamik Terapi
Fotodinamik tedavide doğal veya yapay ışık folikülit dekalvans olan bölgeye yönlendirilir. Bu tedavi yöntemi hastalığı stabilize etmede ve semptomları azaltmada başarılı olabilmektedir.
Antiseptik Şampuanlar
Saçlı deride tekrar iltihap olmasını engellemek için hastalar, antiseptik özelliği olan şampuanlar tercih etmelidir.