Trigeminal Trofik Sendrom
Trigeminal Trofik Sendrom Nedir?
Trigeminal trofik sendrom, çoğunlukla ala nasi (burun kanadı) ülserasyonu ile kendini gösteren nadir bir kutanöz disestezi türüdür.
Trigeminal trofik sendrom, trigeminal sinire zarar verilmesi nedeniyle ortaya çıkar.
Trigeminal Trofik Sendromun Klinik Özellikleri Nelerdir?
Trigeminal trofik sendrom genellikle kadınlarda ve yaşlılarda ortaya çıkar. Bu sendrom, trigeminal sinirin duyusal bileşeni tarafından beslenen ciltte yaralara neden olur.
İlk belirti, burnun yan tarafında küçük bir kabuk oluşumu olup, bu kabuk zamanla yarı ay şeklinde bir ülsere yol açar.
Bu karakteristik şekil, diğer olası nedenlerden ayırt etmekte yardımcı olur. Ülser yanak ve dudaklara kadar uzanabilir. İyileşme fibröz doku oluşumuyla sonuçlanır ve dudak karakteristik olarak bir gülümseme şeklini alabilir.
Benzer lezyonlar aynı zamanda göz köşelerinde, saç derisinde veya ağız içinde de görülebilir.
Burun ucundaki duyusal uyarılar, ön etmoid sinirin medial dalından alındığı için burun ucu karakteristik olarak etkilenmez.
Trigeminal Trofik Sendrom Nedenleri
Trigeminal sinirin işlevini bozan merkezi veya periferik sinir sistemi lezyonları, trigeminal trofik sendroma yol açabilir.
En yaygın nedenler trigeminal nevralji tedavisinde kullanılan trigeminal rizotomi veya Gasserian ganglionuna alkol enjeksiyonu gibi yaralanmalar veya prosedürlerdir.
Trigeminal trofik sendrom belirtileri, genellikle sinire verilen zarardan 1 yıl sonra başlasa da bu süreç haftalar veya yıllar arasında değişebilir.
Zedelenen bölgede uyuşukluk (anestezi) veya karıncalanma, yanma hissi (parestezi) oluşur. Bu histen dolayı hasta ovma, kaşıma gibi hareketlerle sonunda o bölgede ülserasyona neden olur.
Bazı trigeminal trofik sendromu vakalarında, bir burun deliğinden diğerine hava akışını algılama yeteneğini engelleyen duyu kaybından dolayı tıkalı bir burun veya bir yabancı cisim hissedilir.
Trigeminal trofik sendrom, artefakt dermatiti ve deri yolma bozukluğu gibi psikokutanöz hastalıklarla karışabilir.
Ancak bu hastalıklarda genelde hasta sorunu farkındadır ve kendisinin lezyonları yaptığını kabul eder. Artefakt dermatitinde hasta bunu kabul etmeyebilir ancak altta yatan genelde psikiyatrik bir durum vardır.
Trigeminal Trofik Sendrom Ayırıcı Tanısı
Yüz ülserasyonuna neden olan diğer durumlar ayırıcı tanıda düşünülmelidir. Bunlar arasında enfeksiyonlar, otoimmün bozukluklar ve maligniteler (kanser) bulunur.
Dışlanması gereken enfeksiyonlar şunlar olabilir:
Virüsler: Herpes zoster, herpes simpleks
Küf ve mantarlar: Sporotrikoz, zigomikoz
Bakteriler: Nörolojik lepra, kutanöz tüberküloz, sifiliz, yaws, şarbon
Parazitler: Leishmaniasis
Yüz ülserasyonuna neden olan otoimmün bozukluklar şunlar olabilir:
Kutanöz lupus eritematozus
Granülomatoz polianjiit
Sarkoidoz
Kutanöz vaskülit
Ülserasyona yol açan en yaygın deri kanserleri şunlardır:
Bazal hücreli karsinom
Skuamöz hücreli karsinom
Trigeminal Trofik Sendrom Tanısı
Ayırıcı tanıdaki hastalıkları ayırt etmek için laboratuvar testleri genellikle gereklidir. Trigeminal trofik sendromun ise spesifik, ayırt edici kan testleri veya karakteristik cilt biyopsi özellikleri bulunmamaktadır.
Röntgenler ve diğer görüntüleme çalışmaları, trigeminal yaralanma yerini bulmaya yönelik olarak yapılabilir, ancak genellikle yardımcı olmaz.
Trigeminal Trofik Sendrom Tedavisi
Trigeminal trofik sendrom için birçok tedavi seçeneği olsa da genellikle etkisizlerdir. Var olan ülserlerin geçmesi için o bölgenin sarılması ve hastanın temasının engellenmesi önemlidir.
Karbamazepin, amitriptilin, klorpromazin gibi ilaçlar, paresteziyi azaltmak için kullanılmıştır, ancak faydaları sorgulanmaktadır.
Son raporlar, oral N-Asetilsistein kullanımının iyileşmeyi sağladığını göstermiştir.
Transkütanöz elektriksel stimülasyon, stellat ganglionektomi ve iyonlaştırıcı radyasyon (radyoterapi), dirençli vakalarda tedavi olarak kullanılmıştır.
