El Terlemesi Neden Olur? Nasıl Geçer?
El Terlemesi Neden Olur?
Aşırı el terlemesi, tıpta “palmar hiperhidroz” olarak bilinir. El terlemesinin birçok farklı nedeni olabilmektedir. Primer palmar hiperhidroz adı verilen durumda, el terlemesinin nedeni belli değildir yani altta yatan bir hastalık olmadan, ter bezlerinin aşırı çalışması sonucu bir terleme görülür. Sekonder hiperhidrozda ise başka bir hastalığa bağlı ellerde aşırı terleme olur.
Heyecanlı bir olay sonrası, panik yapıldığı anda, sıcak havalarda el terlemesi normaldir. Ancak bu durum geçici olmalı ve aşırı olmamalıdır.
Tetikleyen hiçbir hastalık olmadan ellerde oluşan aşırı terleme, genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar ve yaşam boyu devam eder. Hastalarda çoğunlukla avuç içi dışında, ayak tabanı ve koltuk altında da aşırı terleme görülür. Günlük hayatı ve duygu durumunu oldukça kötü etkileyebilir.
Aşırı el terlemesine neden olabilecek diğer durum ve hastalıklar şunlardır:
- Şeker hastalığı
- Menapoz dönemi
- Kan şekeri düşüklüğü (Hipoglisemi)
- Tiroid bezinin fazla çalışması (Hipertiroidi)
- Kalp krizi
- Sinir sistemi hastalıkları
- Enfeksiyonlar
- Cushing hastalığı
- Anksiyete ve panik atak
- Gebelik dönemi
- Obezite
- İlaç, uyuşturucu zehirlenmesi
Kalp krizi, kan şekeri düşüklüğü gibi durumlara bağlı el terlemesinin yanında genelde daha ciddi belirtiler de görülür. Böyle bir durumda acilen doktora başvurulması gerekir.
El Terlemesi Nasıl Geçer? El Terlemesi Tedavisi
El terlemesi tedavisinde, öncelikle altta yatan bir hastalığın olup olmadığı tespit edilmelidir. Varsa bu hastalık tedavi edildiğinde el terlemesi de düzelecektir. Ancak idiyopatik yani nedeni bilinmeyen, kendiliğinden oluşan el terlemesinde farklı tedaviler uygulanabilir.
Terleme Önleyici Sprey, Jel ve Kremler
Antiperspirant olarak bilinen terleme önleyici ürünler, ilk sırada kullanılan tedavilerdir. En sık kullanılan, terkur gibi alüminyum içeren kremlerdir. (Terkur krem nasıl kullanılır?)
Alüminyum tuzları, deri üzerine sürüldükten sonra ter bezlerinin ucunu kapatarak terlemeyi azaltır. İyileşme görülene kadar günde bir geceleri sürülür, sabahları yıkanır. Genelde 1 hafta civarında el terlemesi azalır. Azaldıktan sonra da kremin uygulanma arası açılarak haftada birkaç kez olacak şekilde devam edilir. En sık görülen yan etkileri, ciltte tahriştir. Bunu azaltmak için kuru cilde uygulanmalı ve hala devam ediyorsa kısa süreli kortizonlu kremlerle birlikte kullanılabilir.
Diğer bir terleme önleyici ürün, glikopironyumdur. Oldukça etkili olabilse de yan etkileri görülebilmekte ve ülkemizde sürülecek şekilde bir formu bulunmamaktadır. Çok nadir olarak şiddetli ve gereken durumlarda, ağız yoluyla hap şeklinde, düşük dozda kullandırılabilir.
Botoks
Botoks, el bölgesine belirli aralıklarda uygulandığında, terlemeyi oldukça etkili bir şekilde engeller. Botoks toksini, terlemeye neden olan asetilkolin maddesinin salgılamasını engelleyerek etki gösterir.
Botoks uygulanacak bölge, önceden belirlenerek işaretlenir. Daha sonra bu bölge uyuşturularak, enjeksiyona başlanır. Genelde işlem ortalama 15-20 dakika sürer.
Botoksun etkisi, ortalama 6 ay kadar devam eder. Bu sayede tek bir işlem ile 6 aylık rahat bir dönem geçirilir. Bu süre sonunda da tekrarlanarak botoksa devam edilebilir.
İyontoforez
İyontoforez adı verilen işlemde, eller su dolu bir küvete batırılır. Bu küvet içerisine hafif bir elektrik akımı verilir. Bu akım da cildin üzerinde bir tabaka oluşturarak ve ter bezlerini tıkayarak, aşırı terlemeyi engeller.
İyontoforezde genelde haftada 3-5 gün, günde 25-30 dakika su içerisinde beklenerek tedaviye başlanır. Terlemenin azalması 1-2 hafta içerisinde gerçekleşir. Ancak tedavi kesildikten sonra da 1-2 haftada terleme hafif hafif geri gelmeye başlar, 1-2 ayda da tamamen eski haline döner.
Bu nedenle terlemede azalma istenilen düzeye eriştikten sonra, tekrarlamaması için 2-4 haftada bir iyontoforez işlemi tekrarlanır. Seans sayısı arttıkça terleme olmadan geçirilen süre de artar.
