Vezikül Nedir?

Vezikül Nedir? Vezikül Ne Demek Tıp?

Vezikül, cilt üzerinde oluşan, 0.5 cm’den küçük, içi sıvı dolu kabarcıklardır. 1 cm’den büyük olanlarına ise bül adı verilir. Vezikül oluşumunda deri katmanlarının içerisinde sıvı oluşumunu tetikleyen bir durum söz konusudur. Bu durumlar çoğu zaman basit ve zararsız olsa da, daha ciddi ve takip edilmesi gereken hastalıkların belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.

Veziküler Döküntüye Neden Olan Durum ve Hastalıklar

Fiziksel ve Kimyasal Nedenler

Bazı fiziksel ve kimyasal etkenlere bağlı ciltte vezikül oluşumu görülebilir. Bunlardan en sık görüleni, isilik olarak da bilinen miliaria’dır. İsiliğin birden fazla çeşidi bulunur. Vezikül şeklinde döküntü yapan türü ise miliaria kristalina’dır. Sıcak ve nemli havalarda, özellikle bebeklerde, boyun, göğüs, omuz gibi bölgelerde ortaya çıkar. Nedeni ise ter oluşturan gözeneklerin tıkanmasıdır.

Yetişkinlerde oluşan miliaria ise genelde deri kıvrımları ve giysilerin sürekli sürtünme altında olduğu bölgelerdir. Miliaria kristalina, terlemenin engellenmesi, cildin serinletilmesi ile kısa sürede kendiliğinden iyileşir.

Böcek ısırması veya cilt için tahriş edici bir kimyasalın deriye değmesi sonucu da vezikül oluşabilir. Böcek ısırması sonucu oluşan veziküller genelde, ısırık bölgesinden çok uzağa gitmez ve kendiliğinden kısa süre içinde kaybolur.

Perniyo olarak bilinen durumda da, dondurucu olmayan soğuk maruziyeti sonucu, genelde el ve ayak parmaklarında, veziküller ortaya çıkabilir. Vezikül dışında, plak, nodül gibi diğer deri döküntüsü türleri de görülebilir. Perniyo çoğunlukla ani soğuğa maruz kaldıktan birkaç saat sonra oluşur. Kendiliğinden iyileşme eğilimindedir ancak geçmemeleri durumunda doktora başvurulmalıdır.

Polimorf ışık erupsiyonu, güneşe karşı hassasiyeti olan kişilerde görülen bir döküntüdür. Genellikle ilkbahar veya yaz başında güneş ışınlarına maruziyetin arttığı zamanlarda başlar. Güneş ışınlarına maruz kaldıktan yaklaşık 30 dakika sonra, kol, bacak gibi açık bölgelerde vezikül, papül, kızarıklık gibi döküntüler meydana gelir. 10 gün içerisinde, güneşten korunulması durumunda kendiliğinden iyileşir. Ancak ciddi ve şiddetli durumlarda tedavi almak gerekebilir.

Bakteri ve Virüs Kaynaklı Nedenler

Virüslerin ve bakteriler birçok farklı hastalığa neden olabilir. Bunlardan bazılarında, ateş ile birlikte veya sonrasında veziküler lezyon oluşabilir. En sık bilinen vezikül içeren deri döküntüsü yapan hastalık, su çiçeğidir. Diğer enfeksiyonlardan bazıları ise şunlardır:

• Stafilokok adı verilen bakteri kaynaklı cilt enfeksiyonlar
• Gonokoksemi
• İmpetigo
• Vibrio vulnificus kaynaklı enfeksiyonlar
• Psodomonas foliküliti
• Zona (Zona nedir, zona nasıl geçer?)
• Uçuk (Herpes)
• HIV
• Parvovirüs B19 kaynaklı beşinci hastalık
• Enteroviral hastalıklar

Kontakt Dermatit

Kontakt dermatit, alerjinin olduğu bir maddenin cilde değmesi sonucu oluşan bir çeşit egzamadır. Özellikle irritan kontakt dermatit adı verilen türde, ele, deterjan, sabun, eldiven gibi ürünlerin değmesiyle vezikül içeren döküntüler oluşur. Dishidrotik egzamada, elde vezikül oluşumu daha belirgindir. (El egzaması neden olur, nasıl geçer?)

Otoimmün Hastalıklar

Pemfigus vulgaris, büllöz pemfigoid, dermatitis herpetiformis gibi otoimmün yani bağışıklık sisteminin kendi kendine saldırması sonucu oluşan hastalıklardan bazılarında vezikül görülür. Bu hastalıklarda daha çok bül adı verilen, 1 cm’den daha büyük döküntüler oluşsa da vezikül görülmesi de mümkündür.

Veziküler döküntüye neden olan hastalıkların tedavisi, nedenine göre değişir. Bu nedenle ilk önce doktora başvurup döküntünün nedeni öğrenilmelidir. Hastalığın türüne göre kullanılabilecek tedavilerden bazıları şunlardır:

• Tetikleyicilerden kaçınmak
• Kortizon içeren kremler
• Alerji hapları
• Antibiyotikler
• Nemlendiriciler
• Islak pansuman
• Kalamin ve mentol içeren kremler