Prurigo Nodülaris Nedir?

cildiye_hekimi

Ağustos 21, 2023
4 dakika okuma süresi

İçindekiler

Prurigo Nodularis Nedir?

Prurigo nodülaris, genelde yaşlılarda ortaya çıkan, deride kaşıntılı ve sert şişliklerin (nodül) görüldüğü bir hastalıktır. Prurigo nodülaris genelde vücudun her iki tarafında ve yaygın olarak görülür. Ciltteki kaşıntılı şişliklerin nedeni deriyi uzun süre boyunca kaşıyarak tahriş etmektir.

Prurigo nodularis çok sık görülmemekle birlikte ortalama 10 bin kişinin 10’unda ortaya çıkar. Cildi uzun süre kaşımanın birçok farklı sebebi olabilir. Cilt hastalıkları, sinir sistemi problemleri, psikiyatrik hastalıklar bu nedenlerden bazılarıdır. (Vücut kaşıntısı nedenlerini okumak için tıklayın)

Ciltteki şişlikler genelde sert, kubbe şeklinde, kahverengi, siyah, kırmızı veya deri rengindedir. Boyutları kişiden kişiye farklılık gösterebilir ancak genelde birkaç milimetre ile birkaç santimetre arasındadır. Nodüllerin de kaşınması ile üstünde zamanla sıyrık veya kabuklanma görülebilir.

Kaşıntı genelde hayatı etkileyecek derecede şiddetlidir. Sürekli olabileceği gibi aralıklı olarak da gelip gidebilir. Sıcaklık, terleme, giysilerin cildi tahriş etmesi kaşıntıyı arttırır. Prurigo nodularis en sık olarak kolların dış kısımlarında görülür. Üst sırt, karın, bel bölgesi de etkilenebilir. Ulaşılması zor olan üst, orta sırt bölgesi genellikle korunur.

Hastaların çoğunda kaşıntı nedeni atopik dermatit gibi cilt egzamalarıdır. Diğer bir sık neden özellikle yaşlılarda olan cilt kuruluğudur. Şeker hastalığı, böbrek yetmezliği, hepatit C, gluten hassasiyeti, HIV enfeksiyonu, anksiyete, depresyon diğer kaşıntı nedenlerinden bazılarıdır.

Prurigo Nodularis Tedavisi

Prurigo hastalığı tedavisinde amaç kaşıntıyı hafifletmek ve ciltteki şişliklerin olabildiğince azaltılmasıdır. Kaşıntı tedavi ile azalsa bile tekrarlaması muhtemeldir ve genelde şişkinlikler tam olarak eski haline gelmez.

Krem tedavileri: Steroidli krem ve losyonlar, kaşıntıyı azaltmada etkilidir. Ancak bu kremler çok uzun süre kullanıldığında yan etki ortaya çıkar. Bu nedenle ortalama 1-2 ay gibi kısa süreli ve aralıklı kullanılmalıdır. “Kapsaisin” içeren kremler ciltte yanma hissi yaratarak kaşıntıyı hafifletir. Bunun dışında daha nadir olarak “takrolimus” ve “pimekrolimus” içeren kremler de kullanılabilir.

İntralezyonel steroid: Özellikle büyük olan prurigo nodülaris şişliklerinin içine direkt olarak kortizon enjekte edilebilir.

Kaşıntı hapları: Antihistaminik adı verilen haplar kaşıntıyı hafifletir. Özellikle gece kaşıntıdan uyuyamayan kişilerde hafif uyku yapan kaşıntı hapları kullanılabilir.

Fototerapi: Işık tedavisi olarak bilinen fototerapi, prurigo nodularis tedavisinde kullanılabilmektedir. En sık olarak dar bant UVB adı verilen ışık tedavisi kullanılır. Haftada 2-3 gün bir cihaza girilerek hastaya güneş ışığı benzeri bir ışık verilir.

Psikiyatrik ve nörolojik ilaçlar: Özellikle diğer tedavilere yanıt vermeyen ve ciddi kaşıntısı olan kişilerde trisiklik antidepresanlar doksepin, amitriptilin, gabapentin, pregabalin içeren ilaçlar kullanılabilir.

Dupilumab: Normalde atopik dermatit için kullanılan ve bağışıklık düzenleyici bir ilaç olan dupilumab, şiddetli kaşıntısı olan prurigo nodülarisli hastalarda kullanılabilir.

Psikolojik Destek: Uzun süre kaşıntısı olan hastalarda psikolojik destek büyük önem taşır. Terapi ve danışmanlık, hastaların bu durumla daha iyi başa çıkmalarına yardımcı olabilir.

Prurigo nodularisin asıl nedeni cildi uzun süre kaşıyarak tahriş etmek olduğu için cilt bakımı da tedavide oldukça önem taşır.

Banyo veya duş için alerjenik olmayan şampuan ve sabunlar kullanılmalı ve sert keseleme yapılmamalıdır.
Özellikle banyodan sonra ilk 3 dakika içinde tüm vücuda nemlendirici sürülmeli, gün içinde de en az 2 kere tekrarlanmalıdır.
Mentol içeren karışımlar kaşıntı hissinin azalmasına yardımcı olabilir.
Cildi kaşırken tahrişi en aza indirmek için tırnaklar kısa tutulmalıdır.
Cildin aşırı tahriş olduğu yerleri kaşımanın engellenmesi için o bölgeler pansumanlarla kapatılabilir.