Postenflamatuar Hiperpigmentasyon
Postenflamatuar Hiperpigmentasyon Nedir?
Postenflamatuar pigmentasyon, yanık gibi cilt yaralanması veya egzama, enfeksiyon, akne, atopik dermatit gibi cilt hastalıkları sonrası oluşan geçici renk koyulaşmasıdır.
Daha ciddi yaralanmalar, kalıcı olan postenflamatuar hipo-pigmentasyona yol açabilir.
Postenflamatuar pigmentasyon genellikle daha koyu tenli kişilerde gözlemlenir. Bu kişilerde görülen renk koyulaşması genellikle daha yoğun olur ve daha uzun süreli olabilir.
Postenflamatuar hiperpigmente lezyonlar, neden olan orijinal hastalığın bulunduğu bölgede bulunurlar. Lezyonlar, renk olarak açık kahverengiden siyaha kadar değişebilir. Lezyonlar güneş ışığına (UV ışınlarına) maruz kalırlarsa daha koyu hale gelebilirler.
Pigmentasyon, fitofotodermatit ve likenoid dermatoz gibi güneşe maruz kalma ile ilişkili olan cilt hastalıklarında daha belirgindir.
Postenflamatuar hiperpigmentasyon aynı zamanda kazanılmış melanozis olarak da adlandırılır.
Bazı ilaçlar var olan postenflamatuar hiperpigmentasyonu daha da koyulaştırabilir. Antimalaryal ilaçlar, klofazimin, tetrasiklin, bleomisin, doksorubisin, 5-fluorourasil ve busulfan bu ilaçlardan bazılarıdır.
Postenflamatuar Hiperpigmentasyon Patogenezi
Postenflamatuar hiperpigmentasyon, epidermis ve/veya dermise zarar verildiğinde, melaninin keratinositler ve dermis içine birikmesi sonucu ortaya çıkar.
Epidermisteki inflamasyon, melanositleri melanin sentezini artırmaya ve çevreleyen keratinositlere aktarmaya teşvik eder. (Epidermal melanosis)
Liken planus gibi epidermisin bazal tabakasının zarar gördüğü durumlarda melanin pigmenti serbest kalır ve ardından makrofajlar tarafından papiller dermise hapsolur. (Pigment inkontinansı).
Postenflamatuar Hiperpigmentasyon Tedavisi
Eğer pigmentasyon güneşe açık bir bölgedeyse, güneşin koyulaşmayı arttırmaması için günlük olarak SPF 50+ geniş spektrumlu güneş kremi uygulamak önemlidir. Güneş kremleri, havanın açık olduğu günlerde 2-4 saatte bir yenilenmelidir.
- Hidrokinon
- Azelaik asit
- Sisteamin kremi
- C vitamini kremi
- Tretinoin krem
- Kortikosteroid kremler
- Glikolik asit peelingleri
- Arbutin
- Niyasinamid
Tretinoin, hidrokinon ve kortizon içeren kremlerin bir nohut tanesi kadar karıştırılıp lekelere veya tüm yüze sürülmesi, lekelerin açılması için kullanılan en etkili krem tedavilerindendir. Bu tedavi ortalama 1-1.5 ayda etkisini göstermeye başlar. Toplamda da 4-5 ay kullanılır. Bu kremler gece kullanılır ve güneş kremi kullanılması zorunludur. (Retinoid Kremler Nasıl Kullanılır?)
Kimyasal peelingler ve lazer tedavileri epidermal pigmentasyon için faydalı olabilir. Ancak bunların var olan lekeyi arttırma riski de bulunur. Ayrıca bu tedavilerin derinin daha derin katmanı olan dermisteki pigmentasyonu yok etmede etkisi yoktur.